Mezopotamya Kadın Gazeteciler Derneği (MKG), 2023 yılında kadın gazetecilere dönük hak ihlallerine dair hazırladığı raporu İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi’nde açıkladı. Basın metninin Türkçesini Saliha Aras, Kürtçesini ise Eyşan Arıcı okudu.
'Kadın gazeteciler biat etmedi'
MKG üyesi Diren Yurtsever, 2023 yılında kadın gazetecilere dönük tutuklama, baskı, mobbing ve sansür gibi uygulamaların devam ettiğine işaret etti. Yurtsever, "Türkiye'deki mevcut atmosfere baktığımızda 2024 yılı da kadın gazeteciler açısında böyle geçecek" dedi. Baskılara karşı mücadelenin de olduğunu dile getiren Yurtsever, "Kadın gazeteciler, tutsak edilen arkadaşları için alanlardaydı ve her yerde basın özgürlüğünün kısıtlanmasına karşı sesini yükseltti, biat etmedi. Tüm baskılara rağmen onurlu bir gazeteciliği sürdürmenin sözünü bu basın toplantısında da veriyoruz” dedi.
Gazetecilere dönük şiddet
MKG üyesi Saliha Aras ise, yargının kadın gazetecilere dönük bir “sopa” olarak kullandığını söyledi. Aras, kadın gazetecilerin özellikle Kürt sorununa dair mesleki faaliyetleri üzerinden baskıya maruz kaldığını dile getirdi. Aras, 14 Mayıs seçimleri öncesi 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü’nde Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG) Eşbaşkanı Dicle Müftüoğlu’nun tutuklandığını, 25 Kasım Kadına Şiddete Karşı Uluslararası Dayanışma Günü’nde JINNEWS muhabiri Rozerin Gültekin’in haber takibi sırasında polis şiddetine maruz kaldığını hatırlattı.
Aras, JINNEWS muhabiri Elfazi Toral’ın da İstanbul’da basın açıklamasını takip ettiği sırada polis şiddetine maruz kalarak gözaltına alındığını anımsattı. 2023 yılında 10’un üzerinde kadın gazetecinin işinden edildiğini aktaran Aras, "Kadın gazeteciler, yıl boyunca tutsak edilen meslektaşları için özgürlük talep etti, hak ihlallerinin üssü haline getirilen başta Kürdistan olmak üzere Türkiye’nin her yerinde yaşanan gerçekleri açığa çıkardı. Gurbetelli Ersöz başta olmak üzere yitirdiğimiz kadın gazetecilerin direnci ve iradesi ile onurlu bir gazeteciliğin yolu olan hakikat mücadelesinin kazanacağına olan inancımızı yineliyoruz” dedi.
3 ayda yaşanan ihlaller
Aras, Ekim, Kasım ve Aralık aylarını kapsayan ihlalleri şöyle paylaştı: "Bu süreçte 72 kadın gazeteci yargılandı, 11 kadın gazeteci gözaltına alındı, 5 kadın gazeteci haber takibi sırasında polis şiddetine maruz kaldı, 5 gazeteci hakkında soruşturma açıldı, 4 gazeteci hakkında dava açıldı, 5 kadın gazeteci ifade verdi, 3 kadın gazeteci tutuklandı, biri para cezası, 2’si hapis cezası olmak üzere 3 gazeteci ceza aldı. Bir kadın gazetecinin haber takibi sırasında polislerce kamerası kırıldı, 1 kadın gazeteci mesleğini icra ettiği için sanal medyadan tehdit edildi, 1 kadın gazeteci hakkında mesleğini icra ettiği için suç duyurusunda bulunuldu, 1 kadın gazeteci işten çıkarıldı, haber takibi yapan gazeteciler 4 kez polislerce engellendi, bir tv kanalına para cezası ve 5 kez kapatma cezası verildi."
2023 yılı raporunda ise şu veriler yer aldı:
* Yargılanan gazeteci sayısı: 168
* Mesleki faaliyetlerinden dolayı hakkında soruşturma başlatılan gazeteci sayısı: 32
* Hakkında dava açılan gazeteci sayısı: 13
* Gözaltına alınan gazeteci sayısı: 37
* Tutuklu kadın gazeteci sayısı: 11
* Gözaltında polis şiddeti ve kötü muameleye maruz kalan gazeteci sayısı: 33
* Yıl içerisinde tutuklanan gazeteci sayısı: 5
* Yıl içerisinde yargılamalar sonucu ceza alan gazeteci sayısı: 8
* İfadeye çağırılan gazeteci sayısı: 11
* Mesleki faaliyetlerinden dolayı sanal medyada hedef gösterilen gazeteci sayısı: 2
* Mesleğini icra ederken tehdit edilen gazeteci sayısı: 2
* Mesleğini icra ettiği için hakkında suç duyurusu bulunan gazeteci sayısı: 1
* Sahada haber takibi polis tarafından engellenen gazeteci sayısı: 10
* İşten çıkarılan gazeteci sayısı: 9
* Mobbing nedeniyle istifa eden gazeteci sayısı: 1
