İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin kabul edilişinin 76. yılında, "Barış, İnsan Hakları ile Mümkündür" mesajı verdi.
"10 Aralık İnsan Hakları ve Demokrasi Haftası" nedeniyle Diyarbakır'da, basın açıklaması yapıldı. Açıklama öncesi hak örgütleri Dağkapı Meydanı'ndan, Saray Kapı'ya kadar yürüyüş yaptı. Yürüyüş sona erdiği yerde ortak açıklama metni okundu.
Ortak açıklamayı okuyan İHD Diyarbakır Şube Sekreteri Ömer Saman, Suriye, Filistin ve Ukrayna’daki savaş ve çatışmalarda yaşanan hak ihlallerine dikkat çekerek, çözüm sürecinin barışçıl bir şekilde yürütülmesi çağrısında bulundu. Saman, uluslararası toplumu ve Türkiye'yi, Suriye’deki halkların tüm toplumsal kesimlerini kapsayan barışçıl bir tutum sergilemeye davet etti.
İHD olarak, tüm baskılara rağmen insan hakları ihlallerine karşı mücadelelerini sürdüreceklerini belirten Saman, geçmişteki insan hakları savunucularını saygı ve minnetle andıklarını söyledi.
Hukuk ve demokrasi endişesi
Saman, Türkiye'deki hukukun üstünlüğü, demokrasi ve insan hakları ihlalleri konusunda kaygılı olduklarını ifade etti. Özellikle 90'lı yıllarda yaşanan ağır insan hakları ihlalleri ve 2015 sonrası artan çatışmalı süreçle birlikte, temel hakların ve özgürlüklerin daraldığını belirtti. Kayyım rejiminin demokratik iradeye karşı bir tehdit oluşturduğunu söyleyen Saman, kayyım uygulamalarına son verilmesi gerektiğini vurguladı. 2024 Mahalli İdareler seçim sonuçlarıyla ilgili yaşanan usulsüzlükler ve kayyım atamalarına karşı tüm demokratik güçlerin birleşmesi gerektiğinin altını çizdi.
HDP'li siyasetçilere yönelik siyasi baskılar
Saman, HDP’li siyasetçilere yönelik artan siyasi baskılara ve tutuklamalara da değindi. 16 Mayıs 2024 tarihinde başlayan ve kamuoyunda "Kobanî Davası" olarak bilinen davada, aralarında HDP eski eş genel başkanlarının da bulunduğu birçok milletvekili ve belediye eş başkanının ağır cezalarla mahkum edilmesini eleştirdi. Bu davanın, Kürt meselesinin barışçıl çözümüne büyük bir darbe vurduğunu söyleyen Saman, siyasi iktidara, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin verdiği Demirtaş ve Yüksekdağ kararlarına uyması ve tutuklu siyasetçilerin derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu. Ayrıca, kayyım uygulamalarının halk iradesini yok sayarak demokrasiye zarar verdiğini ve kayyım atanmasına son verilmesi gerektiğini vurguladı.
Basın özgürlüğü ve insan hakları ihlalleri
Saman, Türkiye’de basın özgürlüğü üzerindeki baskıların arttığını, gazetecilerin tutuklandığını ve medya çalışanlarının işlerini yaparken büyük zorluklarla karşılaştığını söyledi. Ayrıca, sağlık hakkı ihlalleri ve cezaevlerindeki kötü muameleye de dikkat çekti. 2022 verilerine göre, Türkiye’de binlerce hasta mahpusun haklarının ihlal edildiği belirtilerek, bu duruma son verilmesi çağrısı yapıldı.
Çocuk hakları ve engelli bireyler
Saman, çocuk haklarının ihlali ve çocuk cezaevlerinin kapatılması gerektiğini ifade etti. Ayrıca, engelli bireylerin toplumsal yaşama tam katılımını sağlamak için gerekli tedbirlerin alınması gerektiği çağrısını yaptı.
Kadın hakları ve şiddet
Kadına yönelik şiddet ve kadın cinayetleri konusunda da uyarılarda bulunan Saman, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmenin yanlış bir adım olduğunu belirterek, kadınları koruyan yasal düzenlemelerin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
İHD Diyarbakır Şubesi, BM Evrensel İnsan Hakları Bildirgesi'ne taraf tüm ülkeleri, dil, din, ırk, milliyet, cinsiyet gibi hiçbir ayrım yapmadan insan haklarını savunmaya ve yaşam hakkını güvence altına almaya çağırdı. Ayrıca, özgürlükler dolu ve insan onuruna uygun bir yaşam için mücadeleye devam edileceği belirtildi.
