Dersim’in Pülümür ilçesinde 3000 metrelik rakımda bulunan ve hem yöre insanları tarafından kutsal sayılan bir ziyaret yeri hem de doğa harikası bir buzul gölü olan Buyer Gölü, bugünlerde yol tehdidiyle karşı karşıya.
Doğa aktivisti Haydar Çetinkaya, “Bu yolların madencilik faaliyetleri için bir ön aşama olduğunu düşünüyorum. Bu nedenle yaylalarımıza, dağlarımıza doğru uzanan bu yol projelerinin mutlaka durdurulması gerektiğini düşünüyoruz” dedi.
Dersim’in Pülümür ilçesinde yaklaşık 3 bin rakımlı Buyer Gölü hem yöre insanları tarafından kutsal sayılan ve kurban kesilmeye gidilen bir ziyaret yeri hem de kaynak suyu da olan doğa harikası bir buzul gölüdür. Dersim yaşlıları buraya Gola Buyerê ya da Buyer Baba diyorlar. Dersim’den bir buçuk saat uzaklıkta yer alan ve zirveye tırmanışı yaklaşık iki saat süren Buyer Gölü bugünlerde yol tehdidiyle karşı karşıya.
‘En güzel tabiat parçalarına iş makinalarıyla girmek ne kadar doğru?’
Yalmanlar köyünden başlayıp Buyer istikametine doğru bir yol projesinin olduğundan daha önce haberdar olduklarını belirten doğa aktivisti Haydar Çetinkaya, “Şimdi bu yol projesinin Buyer Gölüne kadar varılmasının hedeflendiği konusunda bilgi edindik. Son yıllarda artık gerçekten ulaşılması en güç noktalara bile iş makinaları koyarak yollar açıyorlar. Bunları yaylacılar talep ediyor, orada hayvancılık yapan sürü sahipleri Şavaklar talep ediyor deniyor. Belki diyelim iyi niyetle yapılmış olsa bile, doğanın harikalarına böyle keyfi bir şekilde yol yapmak için kimlerden yasal izinler aldılar. Buraların yol projeleri var mı yok mu? En güzel tabiat parçalarına iş makinalarıyla girmek ne kadar doğru?” diye sordu.
‘Yol bile yapılmasını kesinlikle kabul etmiyoruz’
Buyer Gölü ya da diğer yaylaların hepsinde hayvancılık yapıldığını ama oraların aynı zamanda birer tabiat harikası ve mutlaka korunması gereken alanlar arasında yer aldığını da unutmamak gerektiğini ifade eden Çetinkaya, “Buyer Gölü ve çevresi her yıl kutsal amaçla ziyaret edilen bir yer olduğu gibi doğa gezginleri de oraya hep trekingler yapıyorlar ama oraya yolun yapılması oranın belli bir zaman sonra tamamen ayaklar altında ezilmesi, belki Ayder Yaylası örneğinde olduğu gibi oranın zamanla turizm açısından çok farklı bir ‘cazibe’ merkezi haline getirilerek yapılaşması mümkün ve bu kabul edilecek bir olay değil. Oraya bırakalım yapılaşmayı, yolun bile yapılmasını kesinlikle kabul etmiyoruz ve doğru bulmuyoruz” dedi.
‘Buyer gölü tabiat alanı ilan edilmeli’
Bu yolun yaylacıların talepleriyle yapıldığının söylendiğini ama kimin yaptığını şu an için kestiremediklerini vurgulayan Çetinkaya, şunları söyledi: “Kimileri oradaki yerel kişilerin finansman sağladığını, kimileri de devlet vasıtasıyla yapıldığını söylüyor. Buna iki bakış açısıyla bakabiliriz. Birincisi doğa harikası bir yere bu şekilde müdahale edilmesi kabul edilemez. Buyer Gölü kesinlikle tabiat alanı ilan edilmeli. O kadar güzellikte ve o kadar büyük bir öneme sahip olan bir yer. İkinci bu yollar acaba niçin yapılıyor. Gerçekten çok masumane bir taleple yaylacılar için mi yapılıyor yoksa bunun arkasında başka bir niyet mi var? Çünkü son zamanlarda Dersim coğrafyası ne yazık ki maden istilası altında, madencilere parsellenmiş bir bölge haline geldi. Birçok bölgede de madencilik faaliyetleri başlatılmış ya da başlatılmak isteniyor. Bu yolların madencilik faaliyetleri için bir ön aşama olduğunu da düşünüyorum. Bu nedenle biz, yaylalarımıza, dağlarımıza doğru uzanan bu yol projelerinin mutlaka durdurulması gerektiğini düşünüyoruz.”
‘Doğa güzelliklerinin korunması lazım’
Yaylacıların yol talebi olsa bile yaylarının kurulduğu her yere, uçsuz bucaksız uzak mesafelere yol yapmayı düşünmemek gerektiğinin altını çizen Çetinkaya, “Yaylacılığın geleneksel olduğunu ve bunun atadan kalan bir şekilde yürütülmesi gerektiğini yaylacıların bilmeleri lazım. Bu tabiat parçalarının, bu doğa güzelliklerinin korunması lazım” diye belirtti.
Doğaseverlere çağrı
Doğa aktivisti Haydar Çetinkaya son olarak şunları kayda geçirdi: “Ben burada Doğa Koruma ve Milli Parkları da göreve çağırmak istiyorum. Tunceli Doğa Koruma ve Milli Park var ve Buyer Gölü aynı zamanda buranın sorumluluk alanı içerisine giriyor. Bu yol projesi yasal bir yol projesi midir, bu yol projesi hakkında bir bilgi sahipleri midir, bu projeyi kim yapıyor, Neden yapıyor. Doğanın her alanına iş makineleri ile keyfi bir şekilde gidilmesi suçtur. Aynı zamanda savcıları da göreve çağırıyorum. Bu yol projesini incelemeleri lazım. Bu proje hukuka aykırı bir şekilde yapılıyorsa, izinsiz yapılıyorsa, bu yolu yapanlar hakkında yasal işlemlerin başlatılması gerekiyor.
O doğayı gezip fotoğraflayan, o doğa bizim ruhumuzdur, canımızdır, biz burada nefes alıyoruz diyen bütün doğaseverlere de çağrımız var. Lütfen ama lütfen kimse bu konulara duyarsız kalmasın. Bu projeye karşı dursunlar. Duyarlı herkesi bu yol projelerinin mutlaka karşısında durmaya davet ediyoruz.”