Arif Bulut/ÖZEL HABER
Diyarbakır’ın Çınar ilçesi Köksalan Kırsal Mahallesi'nde 20 Haziran 2024 gecesi başlayan ve çevredeki Yazçiçeği, Bağrık ve Ağaçsever mahallelerine, hatta Mardin’in Mazıdağı ilçesine kadar sıçrayarak büyük zarara yol açan yangınla ilgili hazırlanan bilirkişi raporu tamamlandı.
Kamuoyunda geniş yer alan ve 15 kişinin yaşamını yitirdiği, 40’ı aşkın kişinin yaralandığı, 500’ü aşkın hayvanın öldüğü yangın Diyarbakır ve Mardin’i yasa boğmuştu.
Yangına dair başlatılan soruşturma süreci devam ediyor. Savcılık tarafından 15 Ekim 2024 tarihinde istenilen bilirkişi raporu 12 Aralık’ta tamamlandı ve dosyaya eklenmek üzere Çınar Cumhuriyet Başsavcılığına gönderildi.
Bilirkişi heyeti, yangının başlangıç noktası olarak gösterilen DEDAŞ’a ait alçak gerilim hattında kısa devreye rastlandığı, ancak bu olayın yalnızca bir samanlık yangınına yol açtığı ve itfaiye ekipleri tarafından kısa sürede kontrol altına alındığı belirtildi.
Yangının kaynağını tespit edemeyen bilirkişi heyeti, DEDAŞ’ı eledi
Ayrıca, olay yerinde yapılan keşifler sonucunda yangın bölgesindeki elektrik direkleri ve hatlarda enerji bulunmadığı, bu nedenle yangının elektrik kaynaklı olmadığı tespit edildi.
Tanık ifadelerinde yangından hemen önce "ışık hüzmesi ve kıvılcım" gibi elektriksel olaylar görüldüğü belirtilse de, bu durumun elektrik hatlarındaki enerji eksikliğinden dolayı atmosferik şartlardan kaynaklanmış olabileceği değerlendirildi.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre, yangın bölgesinde yıldırım ya da şimşek gibi doğrudan etkiler kaydedilmedi. Ancak Cumulonimbus (CB) tipi bulutların statik elektrik oluşturmuş olabileceği ve bu durumun kuru otların tutuşmasına neden olabileceği ifade edildi.
Bilirkişi raporunda, yangının çıkış kaynağıyla ilgili kesin bir neden belirlenemediği, olayın faili ya da kaynağının şüpheli olabileceği vurgulandı. İncelemelerde, elektrik sistemlerinde herhangi bir sorun ya da enerji bulunmadığı tespit edildi. 112 acil çağrı kayıtlarına göre yangından önce patlama sesi duyulduğu, ancak patlamanın kaynağının ne olduğunun tespit edilemediği aktarıldı.
Bilirkişi heyetinin yaptığı inclemelerin yer aldığı raporun ilgili sonuç kısmı şöyle:
Avukatlar bilirkişi raporuna itiraz etti
Diyarbakır Barosu’na kayıtlı ve aynı zamanda mağdurların avukatları ise yangında dair 12 Aralık’ta tamamlanan bilirkişi raporuna itiraz etti.
Abdullah Demir, Zeki Demir ve diğer mağdurların avukatları, Çınar Cumhuriyet Başsavcılığı’na sundukları dilekçede, yangının Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş.’nin (DEDAŞ) bakım ve onarım sorumluluğunu yerine getirmemesinden kaynaklandığını belirterek bilirkişi raporunun eksik ve yanlı olduğunu savundu.
Dilekçede, Köksalan Mahallesi sakinlerinin beyanlarına yer verilerek olay gecesi bölgede şiddetli rüzgarın olduğu, elektriklerin birkaç kez gidip geldiği ve elektrik tellerinden kıvılcımlar çıktığının görgü tanıkları tarafından tespit edildiği belirtildi. Yangının başladığı yerin 2386299 seri numaralı elektrik direği ve çevresi olduğu ifade edilirken, DEDAŞ’ın ihmalleri nedeniyle yangının hızla yayıldığı iddia edildi.
Mağdurların avukatları Mehdi Özdemir, Mahsuni Karaman, Halime Aydın ve Volkan Yılmaz tarafından sunulan dilekçede, bilirkişi raporunun maddi gerçeği yansıtmadığı öne sürüldü. İtfaiye raporu ve Diyarbakır Elektrik Mühendisleri Odası’nın incelemelerine dikkat çekilen dilekçede, yangının elektrik tellerinden çıkan kıvılcımlar nedeniyle başladığının tespit edilmesine rağmen, bilirkişi raporunda bu hususların göz ardı edildiği ifade edildi.
Avukatlar, yangının ardından DEDAŞ ekiplerinin olay yerine gelerek delilleri karartmaya yönelik çalışmalar yaptığını iddia etti. Ayrıca, yangının başladığı 1987 yapımı elektrik direklerinin 37 yıldır hiçbir bakım ve onarımdan geçirilmediği, köy sakinlerinin başvurularının da sonuçsuz kaldığı belirtildi. Dilekçede şu tespitlere yer verildi:
- Elektrik hatlarında eklerin ve liflenmelerin olduğu,
- Sigortaların yerinde olmadığı, iletkenlerle bypass yapıldığı,
- Direk diplerinde yangına karşı önlem alınmadığı,
- İzolatörlerin kırık olduğu ve bakım yapılmadığı,
- Parafudr eksikliği nedeniyle aşırı gerilimlerin yangına neden olabileceği,
- Elektrik direklerinin çevresindeki kuru otların temizlenmediği.
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı’nın 25 Haziran 2024 tarihli raporunda, yangının elektrik direklerinden çıkan kıvılcımların kuru ekinlere sıçraması sonucu başladığı açıkça belirtilirken, bilirkişi raporunun yangının statik elektrik boşalması veya zayıf bir yıldırım akımıyla meydana gelmiş olabileceğine yönelik ihtimalleri değerlendirdiği belirtildi.
Avukatlar, DEDAŞ’ın hem bakım ve onarım yükümlülüğünü ihlal ettiğini hem de atmosferik olaylar gibi doğal risklere karşı gerekli tedbirleri almadığını savundu. Mağdurlar, yangının nedenine ilişkin eksik ve çelişkili hazırlanan bilirkişi raporunun düzeltilmesi, aynı bilirkişi heyetinden ek rapor alınarak DEDAŞ’ın sorumluluğunun açıkça belirlenmesini talep etti.
Çınar Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturmada, yangının kesin nedeninin belirlenmesi için incelemeler sürerken, mağdurların bilirkişi raporuna yönelik bu itirazlarının süreci nasıl etkileyeceği merakla bekleniyor.
