Diyarbakır’da ikinci el eşya satıcıları işlerinin durma noktasında olduğunu söylüyor. Ailelerin yaşadıkları geçim sıkıntısı nedeniyle öğrencilerin ev tutamadıklarını ve bu yüzden de ikinci el eşya alımı yapmadıklarını belirten ikinci el eşya satıcıları, öğrencilerin barınma sorununa çözüm getirilmesini istiyor.
Diyarbakır'da öğrenciler yüksek kira fiyatlarından dolayı ev tutamazken, ikinci el eşya satıcıları ise ürünlerini satamamaktan şikayetçi. Yurt kapasitesinin yeterli olmamasından kaynaklı barınma sorununu çözemeyen öğrenciler eğitimlerine ara vermek zorunda bırakılıyor. Öğrencilerin yaşadığı barınma sorunu soru önergeleriyle Meclise taşınıyor. Hükümete çağrı yapan vekiller öğrencilere kira desteğini gündeme getiriyor. Diyarbakır’daki ikinci el eşya satıcıları işlerinin kötü olduğundan yakınırken, yetkililere öğrencilerin eğitimden kopmalarına yol açan barınma sorunu için çağrı yaptı.
‘Hükümete sesleniyorum, öğrencilerimiz geleceğimizdir, Türkiye’nin geleceğidir’
Diyarbakır’da 35 yıldır ikinci el eşya alım satımı yapan işletmeci Abdulganiş Bey, son süreçte işlerinin çok kötüleştiğini belirterek şunları söyledi: “35 yıldır bu işi yapıyorum ama hayatımda ilk kez böyle kötü bir ekonomi görüyorum. Biz ikinci el eşya satıcıları olarak her senen öğretmen, öğrenci sezonunu bekliyoruz. Çünkü bir umudumuz bu sezondur ama en kötü dönemimizi yaşıyoruz. Çünkü öğrenciler ev bulamıyor. Aileler öğrencilerin kira masraflarını karşılayamıyor. Bence öğrenciler okuyamıyor, okulu bırakıp gidiyorlar. Alım gücü çok zayıf olduğu için öğrenciler gelip bir şeyler alamıyor. Öğrenci ev tutamıyor ki eşya alsın. Yurtlar da dolu olduğu için Allah hepsinin yar yardımcısı olsun. Aileler de geçinemiyor ki, çocuklarına destek versinler. Ev kiraları ailelerin gücünü aşıyor. İnanın böyle giderse öğrenciler okulu bırakıp gidecekler. Bütün bunları ekonomiye bağlıyorum, çünkü gelir gideri karşılamıyor. Bir aile evini geçindiremiyor, çocuğunu nasıl okula göndersin? Hükümetimiz biran evvel bu işe bir el atmalıdır. Yurtların sayısını arttırmalıdır. Önceden eşya yetiştiremiyorduk, şimdi ise dükkanda eşyalar tıklım tıklım satamıyoruz. İstiyorum ki, ekonomimiz günden güne iyiye gitsin, bu ülkeye, insanlarımıza yazıktır. Biran evvel buna bir çözüm bulunmalı. Esnaf kan ağlıyor, kiramızı ödeyemiyoruz. Hükümete sesleniyorum, öğrencilerimiz geleceğimizdir, Türkiye’nin geleceğidir. Bunu dikkate alsınlar. Hiç kimsenin Türkiye’yi karanlığa sokmaya hakkı yok. Biran evvel bu işe bir çözüm bulmalılar. Yazıktır, Türkiye’ye yazıktır. Ülkemiz, mevsimiyle, kültürüyle hiçbir yerde yok. Biz bunun kıymetini bilelim. Türkiye hepimize yeter, hepimizin dürüst olması lazım. Hepimiz Türkiye için, Türkiye de millet için.”
‘İşlerimiz geçen yıla göre yüzde 10’a düştü’
28 yıldır sektörde olduğunu söyleyen Seyfettin Arslan de öğrencilerin yaşadığı barınma sorunun işlerini etkilediğini belirterek şöyle konuştu: “Günümüz şatlarında aileler için her şey çok zor. Ne öğrencilerini okutabiliyorlar ne onlara ev tutabiliyorlar. Ev kiraları yüksek olduğu için ev tutamıyorlar, yurtlar dolu. Ev kiralanmadığı için ikinci el eşya alım satımı da olmuyor. İnsanların eşyalarını ikinci el satabilmeleri için yenilerini alacak güçlerinin olması lazım. Bunun için de koşullar uygun değil. Kendilerini geçindiremeyen aileler çocuklarının ev tutması için destek olamıyorlar. Devletin bu insanlara bir çözüm alternatifi sunmaları lazım. Eğitim ve sağlığın bir ülkede her şeyden önde gelmesi lazım. Geçen yılla bu yıl arasındaki işlerimizde makas çok açıldı. İşlerimiz geçen yıla göre yüzde 10’a düştü. Çünkü ailelerde öğrencilerine destek sunabilecek olanaklar yok. Kenar mahallelerde öğrenciler ev tuttuğunda bu sefer de ulaşım sıkıntısı yaşıyorlar.”
‘Ambarlar, dükkanlar tıka basa dolu’
İkinci el eşya piyasasının durgun olduğunu ve ürünlerin dükkanlarda istiflendiğini söyleyen Arslan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ambarlar, dükkanlar tıka basa dolu. İnsanlar yenisini alabilsinler ki, eşyalarını ikinci el satsınlar. Önceden tayini çıkanlar eşyalarını satıyordu ama şimdi onlar da satmıyor. İnsanların alım gücü olmadığı için çark dönmüyor. Esnaf da vatandaş da çok zor durumda. Bu ülke için hangisi hayırlı ise o gelsin, Allah herkesin yar yardımcısı olsun.”
HDP Van Milletvekili Muazzez Orhan Işık, üniversite öğrencilerinin barınma ve yurt sorununu TBMM gündemine taşıdı. Işık, Milli Eğitim Bakanlığı ile Gençlik ve Spor Bakanlığı konu hakkında acil tedbir alma çağrısı yaptı.
‘2022 YKS sonucunda üniversite kazanan öğrencilerin yüzde 20,5’i kayıt yaptırmadı’
Öğrencilere sunulan yurt imkanına ilişkin Işık, şunları kaydetti: “2021-2022 akademik yılında üniversitelerde yüksek öğrenimde yaklaşık 8,3 milyon öğrenci eğitim görüyor. Ancak Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğü’ne bağlı 776 yurdun ise toplamda 760 bin öğrencilik kapasitesi bulunuyor. Kapasite artışları ve ilave yurtlar ile bu sayının 800 bine yükseltildiği iddia edilmektedir. Ancak bu haliyle bile öğrencilerin barınma sorununa çözüm sunulamamaktadır. Yurtlarda barınma bulamayan milyonlarca öğrenci barınabilecekleri bir ev bulmaya çalışıyor. Ancak yaşanan krizin etkisiyle barınma kapsamında; ısınma, su, doğalgaz ve elektrik faturalarındaki fahiş artışlar öğrenci evleri için ödenebilir düzeyin üzerine çıkmıştır. Ulaşım, kırtasiye, gıda, giyim ve iletişim gibi zorunlu giderlerde de yüzde yüzün üzerinde artışların yaşandığı bilinmektedir. Bu nedenle birçok üniversite öğrencisinin ya kayıt yaptırmadığı, ya da kayıt yaptırdıktan sonra okulu dondurduğu, kayıt yaptıranların önemli bir bölümünün okula gitmek yerine ek iş yapmak zorunda kaldığı, kayıt yapanların önemli bir bölümünün de geçim sorunu nedeniyle okulu terk ettikleri kamuoyuna yansımıştır. 2020 yılında üniversiteye yerleşen sayısı 922 bin kişi iken bu sayı 2021 yılında 815 bine düşmüştür. 2022 yılında ise taban puan koşulunun kaldırılmasına rağmen 850 bin öğrenci yerleşmiştir. Geçen yıl 126 bin olan Açıköğretim bölüm tercihi bu yıl 155 bine yükselmiştir 2022 Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) sonucunda üniversite kazanan öğrencilerin yüzde 20,5’inin (163 bin öğrencinin) kaydolmadığı resmi verilerle açıklanmıştır. Dikey Geçiş Sınavı, YKS Ek yerleştirme ve Lisans Tamamlama sınavlarında da kayıt olma hakkı olmasına rağmen yine büyük oranda öğrencilerin kayıt yapmadığı YÖK istatistikleri kapsamında açıklanmıştır.”
SUR AJANS / ÖZEL