Arif Bulut/ÖZEL HABER
Diyarbakır’ın Kulp ilçesinde 2 Haziran 2023 tarihinde rehabilitasyon sürecinden mahrum bırakılan sahipsiz köpekler, bir ahıra girerek 70 küçükbaş hayvanı telef etti. Bu olaydan sonra Kulp Belediyesi, ilçedeki soruna ve kendi sorumluluğuna kayıtsız kaldı. Bugün de aynı ilçede sokak köpekleri bir ahıra girerek küçükbaş hayvanlara saldırdı. Saldırıda 11 küçükbaş hayvan telef olurken, 14 küçükbaş hayvan ise yaralandı.
Kulp ilçesi Merkez Eski Mahallede meydana gelen olaya dair gazetemize konuşan Rıdvan Hazar, ailesinin geçimini hayvancılıkla sağladığını söylüyor ve şöyle ekliyor:
“2 Şubat sabahı ahıra gittiğimizde hayvanlarımızın saldırıya uğradığını gördük. Köpekler saldırısında 11 hayvanımız telef oldu ve 14 hayvanımız da ağır yaralandı. Hayvancılık bizim geçim kaynağımız. Bu durum bizi ekonomik olarak çok zor duruma düşürdü.”
İlçede yaşanan benzer olaya dair görüşlerine başvurduğumuz bir veteriner hekim, yerel idarenin hayvanlara dair yasal ve yönetmelikte yer alan sorumluluğunu yerine getirmediğini aktardı.
“Sokakta serbestçe yaşayan hayvanları yerel yönetimler kayıt altına alması gerekiyor. Kayıt altına alınan köpek ve kedi gibi canların takibini yapmalı ve sağlık süreçlerine dair adımlar atılmalı. Tedavi yani rehabilitasyon süreçleri tamamlanarak doğal ortamına bırakılan hayvanların beslenmelerine dair de mevsimsel olarak sorumluluk üstenilmeli. Maalesef hale belediyelerde veteriner hekim istihdam edilmiyor."
7 ay aralıkla aynı ilçede yaşanan olay, akıllara 'yerel yönetimlerin sorumluğu'na dair soru işaretlerine neden oluyor.
‘Hayvanların Korunmasına Dair Uygulama Yönetmeliği’ne göre belediyeler bölge ve mahallelerindeki sahipsiz hayvanları kayıt altına almak, tıbbi bakımlarını yapmak ve sonraki aşamalarda gerekli kontrolleri yapmakla yükümlü.
Geçimini hayvan yetiştiriciliği ile sürdüren yurttaşlar böylesi olaylarda yetkililere zararın karşılanması için çağrı yapıyor. Peki belediyelerin sorumluk alanında bulunan sahipsiz köpeklerin neden maddi zarardan kim sorumlu?
Anayasanın 40 ve 125’inci maddesi de ‘Hayvanların Korunmasına Dair Uygulama Yönetmeliği’ ile aynı düzlemde duruyor.
“İdare, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlüdür.”
Sahipsiz sokak hayvanlarına dair sorumluluğunu yerine getirmeyen belediyelere dair Danıştay’ın verdiği kararlarda “İdarenin zarardan sorumluluğu, kusura dayanan sorumluluktur” değerlendirmesi ön plana çıkıyor.
Kulp'ta yaşanan olaylara benzer durumlara dair Danıştay, daha önce verdiği kararlarda idarenin hukuki sorumluluğunu şöyle tanımlıyor:
“Kamu hizmetinin sunulması esnasında; hizmetin hiç işlememesi, geç işlemesi, kötü işlemesi hallerinde bireyler nezdinde gerçekleşen zararların, idarenin kusura dayanan sorumluluğu sebebiyle, devlet eliyle tazmini gerekir. Hizmetin hiç işlememesi, geç işlemesi, kötü işlemesi gibi durumlar; idarenin hizmet kusuru olarak adlandırılır.
Kusurlu sorumlulukta idarenin kusuru bir şart iken, kusursuz sorumlulukta idarenin kusuru aranmayacaktır. Kusursuz sorumluluk esasına dayanan sosyal risk ilkesine göre ise idarenin eylem ya da işlem niteliğindeki fiili ile zarar arasında “illiyet bağı” aranmaz”