Diyarbakır Ramazan ayında esnaflar artan fiyatlardan dolayı işlerin düştüğünü ve yurttaşların alım gücünün düşmesinden kaynaklı artık kilo yerine gramla alışveriş yaptığını belirttiler.
Diyarbakır'da Ramazan hareketliliği: Yurttaşlar fiyat araştırmadan alışveriş yapmıyor
Diyarbakır Sur’da Ramazan’ın ilk gününde yurttaş hareketliliği öneki güne göre azalırken, çarşıda alışveriş yapan yurttaşlar ise yüksek fiyatlar karşısında alım gücünün düşmesinden dolayı ürünlerden azar azar alıyor.
Sur esnafı geçen Ramazan’a göre vatandaşın alım gücünün düştüğüne ve artık ürün satışlarını kilo yerine gramla yaptıklarını belirtti.
‘İnsanlarımız kilo yerine artık gramla alıyor’
Sur esnaflarından Bünyamin Bünül, Ramazan’ın ilk gününde çarşıdaki hareketliliği değerlendirdi. Yurttaşların fiyat araştırması yaptığının altını çizen Günül, şunları söyledi: “Geçen yıla nazaran biraz da ha çok insanlarımız çarşıya geldiler ama daha çok fiyat sormak için. Vatandaşlar çarşıyı baştan sona gezip fiyat araştırması yapıyor, çünkü geçen seneye oranlar fiyatlarımız yüksektir. Bundan dolayı millet biraz sıkıntı yaşıyor. Geçen seneye göre alım gücü düşen insanlarımız kilo bazında almak yerine artık gramla alıyor. Yarım kilo, 250 gram şeklinde vatandaşlar alışverişlerini tamamlıyor. Ama geçen seneye göre daha hareketli ve yoğun bir kalabalıkla karşı karşıyayız.”
‘Asgari ücretlinin aldığı maaş hiçbir şeye yetmiyor ki, çerezine yetsin’
Sur esnafı Şeyhmus Saltık ise Ramazan hareketliliğini şöyle değerlendirdi: “Geçen seneye kıyasla bu Ramazanda her şeye olduğu gibi ürünlerimize de yüzde 100 zamlar var. Geçen seneye göre ister istemez alım gücü düştü. Çünkü bir asgari ücretlinin aldığı maaş hiçbir şeye yetmiyor ki, çerezine, hurmasına, kuruyemişine yetsin. O yüzden çok fazla kısıtlamalar oluyor. Böyle olduğu zaman da satışlarımız ister istemez düşüyor. Bir kilo yerine yarım kilo, 250 grama düşüyor. Allah milletin yardımcısı olsun.”
‘İnsanların alım gücü kalmamış’
Geçen yıla oranla fiyatların katlandığını ifade eden esnaflardan Murat Çetiner, “Bu seneki fiyatlar gerçekten çok yüksek. İnsanların alım gücü kalmamış. Geçen sene kutusu 17 TL olan ürün bu sene 45 TL olmuş. Geçen sene bir kutu alan bu sene kutu yerine adede düşmüş durumda” diye konuştu.
‘Hem bizler için hem de millet için kötü oldu’
Sur esnafı İsmail Kan, yurttaşların gramla alışveriş yaptığına vurgu yaparak şöyle konuştu: “Eskiden vatandaş güzel alışveriş yapardı, kilo kilo alırdı. Şuan artık grama düştüler. Bazı vatandaşlar ise evlerine hiçbir şey götüremez hale geldi. Bu zamlardan dolayı milletin hali ne olacak onu bilmiyoruz. Hem bizler için hem de millet için her anlamda kötü oldu.”
‘Herkes çok mağdur, alım yok, alım gücü yok’
Diyarbakırlı iş insanlarından Hüseyin Bozan ise yurttaşın alım gücünün ve esnafın satışlarının düştüğünü belirterek şunları ifade etti: “Geçen seneye nazaran yüzde 50 ila 70 arasında işler azaldı. Şuan Diyarbakır’da insanlar işsiz. Geçen yıl 5 kilo şeker, çerez alan vatandaşlar şuan ağırlıkla yarım kilo, 250 gram alıyor. 100 grama kadar düşmüş alışveriş. İnsanların alım gücü çok düşük. İnsanların cebinde para yok. Cebinde parası olan da korkudan harcamak istemiyor, tereddütlü bakıyor. Temel gıdada alışveriş yapılıyor ama esnafın halini görüyorsunuz. Herkes çok mağdur, alım yok, alım gücü yok. İnsanlar perişan durumda.”
‘Vatandaş kendini geriye çekmeye başladı, çünkü artık fiyatlar fahiş oldu’
Yurttaşların yüksek fiyatlar karşısında alım gücünün düştüğünü ifade eden esnaflardan Emrah korkut da şunları söyledi: “Vatandaşın alım gücü yok. Ramazan olsa da olmasa da bu böyle. Son zamlardan sonra vatandaş kendini geriye çekmeye başladı, çünkü artık fiyatlar fahiş oldu. Daha önce bir kilo fıstık alan vatandaş şuan 250 gram alamıyor, çünkü alım gücü düştü. İşlerimizde yüzde 70 düşüş oldu.”
Kahvesinin kilosu 65-70 TL’den 160-170 TL’ye çıktı
Sur’da kahve satan Ferhat adlı esnaf, geçen yıla göre fiyatların katlandığını belirterek şöyle konuştu: “Ramazan’ın ilk günü çarşıda bir durgunluk var. Satışlar önceki aylara gibi değil, biraz durgunluk var. İnanıyoruz ki, ilerleyen zamanlarda açılacaktır. Şehir içindeki vatandaşlar küçük ebatlı kahveler alırken, şehir dışından gelenler daha büyük ebatlı kahveler almaktalar. Ama tabii piyasa şuan tam istediğimiz gibi değil, biraz canlanmasını bekliyoruz. Geçen yılla bu yıl arasında kahve fiyatlarında bayağı bir artış var. Bu artışın da 2 temel sebebi var. Birincisi Brezilya’daki kahve üretimi sıkıntısından kaynaklı. İkincisi ise dövizdeki artıştan dolayı kahvemiz darbe yedi, fiyat artışı oldu. Geçen sene Türk kahvesinin kilosu 65-70 civarında iken şuan kahvenin fiyatı 160-170 TL bandında seyrediyor. Fiyat artışından vatandaşın alım gücü de ister istemez etkilendi. Eskiden Türk kahvesini vatandaş kiloluk alırken, yarım kilo, 250 grama düşmüş durumda. Bu da halkın alım gücündeki sıkıntıdan kaynaklanmakta. Tabii ki, ülkenin genel durumu halkı da ister istemez etkiliyor.”
Berna Kardaş /ÖZEL