İHD Diyarbakır Şubesi, Diyarbakır Barosu, TİHV Diyarbakır Temsilciliği’nin aralarında bulunduğu 9 kurumdan hapishanelerdeki hak ihlallerine yönelik ortak açıklama geldi. Açıklamada hapishanelerdeki hak ihlallerine yönelik etkin soruşturma talep edildi.

İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, Diyarbakır Barosu, TMMOB Amed İl Kordinasyonu, KESK Amed Şubeler Platformu, Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Diyarbakır Temsilciliği, ÖHD Diyarbakır Şubesi, Diyarbakır Tabip Odası, DİSK Diyarbakır Bölge Başkanlığı ve Rosa Kadın Derneği, hapishanelerde yaşanan hak ihlallerine ilişkin ortak açıklama yaptı.

Diyarbakır Adliyesi önünde yapılan açıklamaya İHD Diyarbakır Şubesi Başkanı Abdullah Zeytun, TMMOB Amed İl Kordinasyon Kurulu sekreteri Doğan Hatun, DTO Başkanı Elif Turan ve açıklamaya imza atan kurum temsilcileri katıldı.

Kurumlar adına ortak açıklamayı İHD Diyarbakır Şubesi Başkanı Abdullah Zeytun okudu.

ihd diyarbakır abdullah zeytun İHD Diyarbakır Şubesi Başkanı Abdullah Zeytun

‘Mahpuslara insanlık onuruna aykırı davranılamaz’

Türkiye hapishanelerindeki mahpus nüfusunda her geçen gün ciddi bir artış yaşandığına vurgu yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Bu artış, yaşanan ihlallerin önemli ölçüde artmasına neden olurken, var olan sorunların tespiti ve çözümünü elzem hale getirmektedir. Türkiye’de hapishaneler, başta muhalifler olmak üzere siyasi iktidar tarafından "tehlikeli" olarak değerlendirilen insanların tutulduğu mekanlar haline gelmiştir.  İşkence, insanlık dışı ve kötü muamele, yalnızca politik mahpuslara değil; insanlık onuruna aykırı tutulma halini reddeden adli mahpuslara karşı da bir yöntem olarak uygulanmaktadır. Hapishanelerde “insanca” yaşamı sağlamak için getirilmiş “asgari standart” kurallar vardır, Özgürlüğünden yoksun bırakılan herkese, insan haklarının gerektirdiği gibi saygılı davranılmalıdır. Hapsetmenin, başlıca ceza infaz yöntemi olarak varlığını koruduğu ve mahpus sayısının her yıl arttığı Türkiye’de hapishanelerin insan hakları ve uluslararası standartlar ile olabildiğince uyumlu hale getirilmesi gerekir. Ulusal ve uluslararası mevzuata göre hapis cezası sadece ve sadece hapsedilen kişiyi özgürlüğünden yoksun bırakmak anlamına gelmektedir; hapsedilen kişiye hiçbir şekilde “zalimane, insanlık dışı, aşağılayıcı ve onur kırıcı davranışlarda” bulunulamaz; mahpuslara insanlık onuruna aykırı davranılamaz.”

diyarbakır ihd hapishaneler Diyarbakır'da kurumlardan hapishanelerdeki hak ihlallerine yönelik ortak açıklama

Hapishanelerdeki ihlallere etkin soruşturma

Hapishanelerde mahpuslara yönelik hak ihlallerine değinilen açıklamada Zeytun, şu ifadeleri kullandı: “Kamuoyuna yansıdığı ve hak örgütlerinin ziyaretleri neticesinde belirttikleri üzere, Silivri 5 No’lu L Tipi kapalı Hapishanesinde kalan mahpuslara ceza infaz kurumu görevlilerince işkence ettikleri iddia edilmiş ve bu işkence nedeni ile Ferhan Yılmaz adlı mahpus yaşamını yitirdiği ifade edilmiştir. Silivri Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 13.04.2022 tarihinde iddiaların gerçeği yansıtmadığı şeklinde yazılı açıklama yapılmıştır. İnsan hakları hukukunda, insan haklarının korunmasında ve bu anlayışın doğal sonucu olarak yaşanılan ihlallerde de sorumluluğun devletlere ait olduğu uluslararası belgelerle tarif edilmiştir. İhlallere ilişkin adli ve idari makamlarca, yaşam hakkının ihlal edilmesi ve işkence yasağına aykırı eylemler nedeni ile kamu görevlileri hakkında etkin bir soruşturma yürütülmelidir. Silivri’de yaşanan ve kamuoyuna yansıyan iddialar hapishane idaresinin yaşam hakkına ve işkence yasağına dair tüm yükümlülüklerini ihlal ettiği görülmektedir. Ancak Silivri Cumhuriyet Başsavcılığından yapılan yazılı açıklama, iddiaların araştırılması ve maddi gerçeğin ortaya çıkarılması yönündeki beklentilerin uzağındadır. Bu açıklama ile savcılık makamı, soruşturma işlemleri henüz tamamlanmadan, iddialar hakkında yürütülen soruşturma konusunda isteksizliğini, hareketsizliğini ortaya koymaktadır. Bu da Türkiye’de politika halini alan cezasızlığı, bu politika ile sorumluları ortaya çıkaracak şekilde yeterli ve etkin soruşturma yürütülmesinin sağlanmayacağını göstermektedir.”

‘İhlallerin takipçisi olacağız’

Hapishanelerdeki mahpuslara yönelik “işkence ve kötü muamele uygulamalarından derhal vazgeçilmeli” çağrısının yapıldığı açıklamada Zeytun, son olarak şunları belirtti; “Hukuka aykırı fiiller gerçekleştiren kamu görevlileri hakkında etkin soruşturma mekanizmaları işletilmelidir. Bu ihlallerin takipçisi olacağımızı belirtiyor,  yaşanan hak ihlallerin bir an evvel sonlandırılması için herkesi sorumlu olmaya davet ediyoruz.”

SUR AJANS