Aydın’ın Efeler ilçesinde Kredi Yurtlar Kurumu (KYK) Güzelhisar Kız Öğrenci Yurdu'nda 26 Ekim’de asansörün düşmesi sonucu Zeren Ertaş’ın yaşamını yitirmesiyle asansör bakımları yeniden gündeme geldi. Kamu hizmeti olarak daha önce asansör bakımları Makine Mühendisleri Odası (MMO) tarafından yapılırken, AKP iktidarı tarafından yapılan yönetmelik değişikliğiyle asansör bakım ve denetim hizmetleri özel sektöre açıldı. Asansörlerin bakım ve denetiminin MMO’dan alınarak, belediyeler tarafından özel şirketlere verilmesi ise ticarileşmeyi beraberinde getirdi.
MMO Diyarbakır Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Mervan Özbey, bir kamu hizmeti olarak yapılan bakım ve denetimlerin özel şirketlere açılmasıyla ticarileşme sürecinin başladığını kaydederek, “Son dönemlerde asansör bakımları tekelleşmeyle birlikte maddiyat ön plana çıktı. Bu da insan güvenliğini ikinci plana attı” dedi.
Ayda bir kontrol
Günlük yaşamın bir parçası olan asansörlerin bakım ihtiyaçları ve güvenlik durumlarına göre kodlandığını aktaran Özbey, buna göre asansörlerin etiketlendiğini, kırmızının etiketin tehlike anlamını içerdiğini ve o asansörlere kesinlikle binilmemesi gerektiğinin altını çizdi. Kırmızı etiketli asansörün ise en geç iki ayda bakımının tamamlanarak kullanıma açılmasının zorunluluk olduğunu belirten Özbey, mavi etiketin hafif kusura, yeşil etiketin ise asansörün güvenli olduğunu işaret ettiğinin söyledi. Özbey, yönetmeliğe göre ayda bir asansörlerin bakımının yapılması gerektiğini ifade ederek, yılda bir de A tipi mühendisler tarafından kontrolünün yapılması gerektiğini vurguladı.
Bakım ve denetim ticarileştirildi
Asansör bakımlarında son yıllarda ekonomik boyutun ön plana çıktığının altını çizen Özbey, insan yaşamı ve güvenliğinin ise ikinci planda atıldığını ifade etti. “Asansör bakım işleri Makine Mühendisleri Odası’na bağlı iken, daha çok kamu yararına hizmet verildi. Denetimler daha sık ve iyi yapılmaktaydı” diyen Özbey, “Son dönemlerde tekelleşmeyle birlikte tüm yetkilerin alınmasıyla denetimlerin nasıl ve ne şekilde yapıldığını bilmiyoruz. Sonuçta böyle tablolarla karşılaşıyoruz” ifadelerini kullandı.
‘Kayyımlarla yetkiler alındı’
Asansör yönetmeliğinin 2012’de çıktığını ve bu yönetmeliğin 2015 yılında zorunlu hale geldiğini hatırlatan Özbey, “2015 yılında bölgedeki belediyelerle protokol yaptık ve önemli başarılı sonuçlar elde ettik. 2018’de belediyelere kayyım atanmasıyla birlikte yetkiler elimizden alındı. Kayyım kendine yakın özel şirketlere verdi ve maddiyat ön plana çıktı. Biz ise maddi değil, kamu adına yapıyorduk. Kayyım öncesinde kentte ve bölgede asansörler hangi renkte ve kaç adet olduğu verisi elimizde vardı. Ancak kayyımlarla birlikte bu yetkiler ellerimizden alındı. Şu an kentte ve bölgede asansörlerle ilgili kaç asansör hangi renktedir bilmiyoruz, elimizde veri yok. Sadece yetkili firma ve belediyenin anlaşma sağladığı firmada var” şeklinde konuştu.
Özel şirketlere verilen asansör bakım denetimlerinde çalışanların şikayetlerini aldıklarını aktaran Özbey, “İşçiler asgari ücretle çalışıyor. İş yoğunluğu ve emeklerinin karşılığını alamamalarından dert yanıyor. Aynı zamanda çalışma koşulları çok kötü. Bu yapılan işe de yansıyor” diye belirtti.
‘Halkımızı bilinçlendireceğiz’
Asansörlerin güvenliğine dikkat çeken Özbey, şu uyarılarda bulundu: “Halkımız ayda bir defa asansör bakım ve kontrolünü anlaşmalı firma ya baktırmalıdır. Aynı zamanda yılda bir defada A Tip mühendislere de kontrol ve bakımı yapmalıdır. Bizler her ne kadar yetkilerimiz alınmış olsa da asansör bakım ve onarımları için panellerde ve forumlarda halkımızı bilinçlendireceğiz. Bu konuda halkımızın yanındayız ve her türlü yardıma hazırız.” (Kaynak: MA)