DEM Parti Van Milletvekili Mahmut Dindar, PTT emekçilerinin sorunlarını Meclis gündemine taşıdı.
DEM Parti Van Milletvekili Mahmut Dindar, PTT emekçilerinin yaşadığı sorunlara ilişkin TBMM’ye soru önergesi verdi.
‘PTT’deki güvencesiz istihdam şekillerinin ortadan kaldırılması’
Dindar, Ulatırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, tarafından yanıtlanmak üzere Meclise sunduğu soru önergesinde şu ifadelere yer verdi:
“Türkiye’de tarihi bir kurum olan PTT’nin 2000’li yıllardan sonra sistematik bir şekilde özelleştirilmesi ve çalışanlarına yönelik taşeronlaştırma/güvencesizleştirme süreçlerinin devam etmesi birçok hak ihlaline yol açmıştır. Gelinen aşamada PTT içerisinde aynı işi yapan ancak çalışma statülerinin farklı olması nedeniyle farklı bir hukuk işletilen ve ayrımcılık düzeyinde ücret hakları ihlal edilen bir çalışma şekli söz konusudur. Yüksek işsizlik oranları ve yoksulluk riski nedeniyle çalışmak zorunda kalan güvencesiz PTT emekçileri insan onuruna yakışır iş ve yaşam koşullarından uzaktır. En son yaşanan bir durum kapsamında “yaptıkları işin yıpratıcı niteliği gereği 55 yaşında re’sen emekli edilen dağıtıcıların, 55 yaşından sonra taşeron işçi olarak istihdam edilmesi” düzenlemesi yapılmıştır. Emekli ikramiyeleri ve ücretleri enflasyon karşısında yetersiz kalan emekçilere/emeklilere taşeron işçilik dayatması doğru bir uygulama olmayacaktır. PTT’deki güvencesiz istihdam şekillerinin ortadan kaldırılması, istihdam şekillerinde ve ücret ödemelerinde yeknesaklığın sağlanması, yoksulluk sınırının altında kalan ücretlerin reel olarak yükseltilmesi ve PTT’de çalışanlara yönelik, mobin-sendikasızlaştırma-sürgün ve diğer hak ihlallerinin sonlandırılması gereklidir. PTT emekçilerinin yasal ve anayasal çalışma haklarının korunması, PTT’de ILO standartlarına aykırı çalışma usullerine son verilmesi, PTT’de taşeron, İHS, KHK ve benzeri statülerde çalışmaya son verilip tüm çalışanların kadrolu olmasının sağlanması, çalışanların ulusal ve uluslararası mevzuattan kaynaklı haklarının korunması ve konuya dair gereklidir.”
‘PTT yönetiminin güvencesiz personel çalıştırma anlayışı devam ettirilmekte’
Dindar, önergenin gerekçesinde ise şunları dile getirdi: “PTT, 2013 yılı itibariyle Anonim Şirket yapılması sürecinden sonra, iktidarın kamu kurum işleyişinin sözleşmeli ve taşeronlaşma sistemi üzerinden sürdürülmesi yaklaşımının uygulama alanı haline gelmiştir. İlgili yasaları ve kamuoyunu göz ardı eden, sadece kara dayanan bu sistem, iş barışını bozan, parçalı istihdama yol açan, işçi sağlığı ve güvenliğini ihlal eden bir çalıştırma şekli olmuştur. Her geçen dönem yeni bir güvencesiz ve usulsüz çalıştırma tipi açığa çıkaran bu yapı bunun yine bir örneğini PTT Genel Müdürlüğünün dağıtıcılarla ilgili yayınladığı “emekli dağıtım personeli çalıştırılması” konulu uygulamada açığa çıkmıştır. PTT’nin kamuoyuna yansıyan bir ilanında “Şirketimiz bünyesinde dağıtım hizmetlerinde çalışır iken emeklilik nedeniyle işten ayrılan (399, İHS, firma personeli) personelden (61 yaşını doldurmamış, en az ilkokul mezunu ve Şirketimiz bünyesinde aralıksız 10 yıl çalışmış olma şartına haiz) Şirketimizde tekrar dağıtım hizmetlerinde işgücü hizmet alım suretiyle dağıtım firma personeli olarak çalışmak isteyenlerin bulunması halinde gerekli değerlendirmenin yapılmasını teminen Genel Müdürlüğümüze aktarılmak üzere…” denilerek emekli olan 399’lu, İHS’li ve Firma personeli dağıtıcıların belli şartları taşıması durumunda, taşeron işçi olarak dağıtım birimlerinde tekrar görev alabileceği belirtilmiştir. Ancak ilgili Kanunda 55 yaşını tamamlamış dağıtıcıların zorunlu olarak emekli olmasının sebepleri bazı işkollarında olduğu gibi işin niteliği sonucunda “yıpranmadır.” Yıprandığı gerekçesi ile re’sen emekli edilen dağıtıcılar, bu kez taşeron işçi olarak çalıştırılmak istenmektedir. Kadrolu emekçi istihdamı yerine taşeronlaşmayı kendine bir ilke haline getiren PTT yönetiminin güvencesiz personel çalıştırma anlayışı devam ettirilmektedir. Bu uygulamada emekli personel istihdamı ile kadrolu personel istihdamı engellenmekte, güvencesiz ve taşeron olarak çalışma meşrulaştırılmaktadır. Taşeron çalışma kapsamında sendikasızlaştırma da amaçlamaktadır. Taşeron işçilerin sendikalaşmasını engelleme politikası uygulayan PTT yönetimi, yaşanan dağıtım problemlerine karşı çıkacak sendikalı çalışan yerine güvencesiz taşeron personel çalıştırmak istemektedir.
PTT’de mobbing, sürgün, sendikasızlaştırma…
Emekli edilen personelin yaşanan ekonomik kriz ve emekli ücret düzeyleri nedeniyle çalışmak zorunda kaldığı bilinmektedir. Otuz yılı aşkın süre çalışıp emekli olan bir dağıtıcının aldığı emekli ikramiyesiyle bir ev ya da araba bile alamadığı bilinmektedir. Re’sen emekli olduğunda re’sen yoksullaşan emekliler çalışmak isterse daha güvenceli ve yaşlarına uygun işlerde istihdam edilmelidir. Re’sen veya isteğe bağlı olarak emekli edileceklerse kendilerine onurlu bir yaşam için gerekli olan emekli ikramiyesi ve aylığının verilmesi elzemdir. Yaptıkları işler nedeniyle birçoğu ortopedik meslek hastalıkları olan dağıtıcıların, emekli olduklarında artık rahat etmesi gerekirken, kendilerini hala çalışmak zorunda hissederek ve taşeron işçi olarak tekrar mesleğe dönmeleri işçi sağlığı ve güvenliğine de aykırıdır. Bu konuda eğer emekliler istihdam edilecekse re’sen emeklilik yaşı isteğe bağlı olarak 55’ten 60’a çekilebilir. 55 yaşından sonra dağıtıcı görevi yapanlar diğer alanlarda kadrolu olarak istihdam edilebilir. Güvencesiz ve taşeron işçi çalıştırma şekilleri olmadan ilave istihdam sağlanabilir. PTT’deki iş yükü ve çalışan sayısının uyumlu olmadığı, adil olmayan bir çalışma şeklinin olduğu bilinmeli ve gereği yerine getirilmelidir. PTT’deki mobbing, sürgün, sendikasızlaştırma ve çalışanlara yönelik diğer hak ihlallerinin önüne geçme ancak güvenceli çalışma koşullarının sağlanması ile mümkün olacaktır.
PTT emekçilerinin yasal ve anayasal çalışma haklarının korunması, PTT’de ILO standartlarına aykırı çalışma usullerine son verilmesi, PTT’de taşeron, İHS, KHK ve benzeri statülerde çalışmaya son verilip tüm çalışanların kadrolu olmasının sağlanması, çalışanların ulusal ve uluslararası mevzuattan kaynaklı haklarının korunması ve konuya dair gerekli çalışmaların yürütülmesi amaçlarıyla kapsamlı bir meclis araştırması komisyonu kurulmasını arz ve teklif ederim.”
‘5 yılda PTT’de çalışma yeri ve ili değiştirilen kişi sayısı kaçtır?’
Dindar, Ulatırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, tarafından yanıtlanmak üzere şu soruları yöneltti:
“1-PTT bünyesindeki işletmelerde toplam çalışan sayısı kaçtır? Çalışanların “çalışma statülerine” göre dağılımı nasıldır? Kadrolu ve diğer personel dağılımı yıllar itibariyle nasıl değişmiştir?
2-PTT bünyesinde çalışanların kamu ve işçi sendikalarına üyelik durumları dağılımı nasıldır? Güvencesiz çalışanların sendikal üyeliklerinin engellendiğine ilişkin iddialara dair yürüttüğünüz bir soruşturma mevcut mudur?
3-Son 5 yıl içinde PTT’de sendikal faaliyet yürütürken, çalışma yeri ve ili değiştirilen sendika işyeri temsilcisi, sendika şube temsilcisi ve sendika yöneticisi sayısı kaçtır? Çalışanlarının rızası ve talebi dışında olması ve yasadışı olması nedeniyle bu sürgünlerin önlenmesi amacıyla hangi tedbirleri alacaksınız? Bu uygulamanın yasadışı olduğuna ilişkin alınan mahkeme kararlarını uygulayacak mısınız?
4-25 yıllık bir PTT çalışanı emekli olduğunda aldığı toplam emeklilik ikramiyesi ve emeklilik maaşı yaklaşık olarak ne kadardır? PTT emeklilerinin aylıklarının açlık sınırı altında kalmaması için hangi tedbirleri alacaksınız?
5-Son 10 yıl içerisinde PTT’de, yapılan işten kaynaklı yıpranma nedeniyle 55 yaşında re’sen emekli edilen personel sayısı kaçtır? Bu kişilerin taşeron işçi olarak işe yeniden çağrılması uygulaması kapsamında kaç kişi güvencesiz/taşeron şekilde çalıştırılmaya başlanmıştır? Bu kişileri işçi sağlığı ve güvenliği hakları nasıl korunacaktır?
6-PTT kapsamında taşeron işçiliği uygulamasının sonlandırılması amacıyla hangi çalışmaları yürüteceksiniz?
7-PTT’de aşırı işyükünün azaltılması amacıyla 2024 yılında planlanan ilave kadrolu personel alımı ne kadar planlanmıştır?
8-PTT’de mobbingin sonlandırılması amacıyla hangi tedbirleri alacaksınız?”
