SUR AJANS- Harran Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Sait Şahinalp, Siverek’te yol çalışması sırasında ortaya çıkan bazalt sütunlarına ilişkin açıklama yaptı.
‘Yaklaşık olarak 2 milyon yıl önce oluşmuş olan Karacadağ Volkanizmasının ürünleri’
Prof. Dr. Şahinalp, yol yapımı sırasında çıkan ve tahrip edilen bazalt sütunlara ilişkin yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
“Siverek'teki Sivil Toplum Kuruluşlarından aldığımız bilgiler, fotoğraflara ve video görüntülerine göre, Siverek Kâhta karayolu 31. Km.sinde yol genişletme çalışmalarında bazalt sütunlarına rastlanılmıştır. Ancak eldeki görüntülere bakıldığında jeolojik miras açısından büyük bir öneme sahip olan bazalt sütunları çalışmalar sırasında tahribata uğramıştır. Ancak Sivil Toplum Kuruluşlarının girişimleriyle yol çalışmasının 1 günlüğüne de olsa durdurulmuş olması sevindirici bir haberdir.
Siverek'te ortaya çıkarılan bazalt sütunları günümüzden yaklaşık olarak 2 milyon yıl önce oluşmuş olan Karacadağ Volkanizmasının ürünleridir. Bazalt sütunları, volkanik çatlak veya bacalardan akan lavların soğuması ve üst kısmının iç kısmına göre daha erken soğuması ve kabuk bağlaması ile oluşumları başlar. Dış kabuğun soğuması sonucunda büzülmeler ve belirli merkezler etrafında nihayetinde çatlamalar başlar. Bu çatlaklar altıgen veya beşgen şeklinde olabilir. Çatlak geliştikten sonra büyümeye devam eder ve bu büyüme akış yüzeyine dik olarak devam eder. Zamanla bu çatlaklar daha derine iner ve bazalt sütunlarını oluşturur.
Oluşum mekanizmalarında bakımından bazalt sütunları jeolojik miras olarak hayli önem arz etmektedirler. Bazalt sütunları ayrıca jeoturizmde de önem arz eden oluşumlardır. Aynı oluşumları UNESCO Global Jeoparkı olan Kula-Salihli Jeoparkı'nda görmek de mümkündür ve burada koruma altına alınmıştır. Bazalt sütunlarının ortaya çıktığı alanın lokasyonuna bakıldığında, Takoran Vadisi'ne 18, Nissibi Köprüsü'ne 8 km ve Nemrut Dağı'na 40 km mesafede yer almaktadır. Dolayısıyla başta Takoran Vadisi olmak üzere turizm potansiyeli geliştirilmek istenen ve Şanlıurfa turizminde önemli bir yere sahip olan bir alanda yer almaktadır. Bazalt sütunlarının hem jeomiras açısından hem de turizm potansiyeli geliştirilmek istenen bir alanda yer alması nedeniyle acilen koruma altına alınma büyük bir önem arz etmektedir. Bu bağlamda yol çalışmasının durdurularak jeoloji, coğrafya, turizm alanlarından bilim adamları ile Şanlıurfa Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu ve Karayolları bölge müdürlüğünden yetkililerin bir araya gelerek bir an önce çözüm üretmesi önem arz etmektedir.”
