SUR AJANS- İnsan Hakları Derneği (İHD) ve kayıp yakınları, her hafta Diyarbakır Koşuyolu Parkı’nda düzenledikleri “Kayıplar bulunsun, failler yargılansın” eylemine devam etti.
İHD Diyarbakır Şubesi ve kayıp yakınları, eylemlerinin 816’ncı haftasında Bağlar ilçesinde bulunan Koşuyolu Parkı İnsan Hakları Anıtı önünde bir araya geldi. Eyleme, kentte bulunan sivil toplum örgütü temsilcileri ve kayıp yakınları katıldı. Eyleme katılanlar kayıpların fotoğraflarının bulunduğu dövizleri taşırken, alanda kayıpların fotoğraflarının yer aldığı pankart açıldı. Bu hafta Diyarbakır’ın Hazro ilçesi Qenderhel köyünde kaybedilen İbrahim Gündem’in akıbeti soruldu.
Açıklamada konuşan İHD Diyarbakır Şube Eşbaşkanı Ercan Yılmaz, yıllardır faili meçhullerin bulunması ve faillerin yargılanması için mücadele ettiklerini belirtti. Siyasi iktidar ve muhalefetin birkaç göstermelik yargılama dışında taleplere kulak asmadığını dile getiren Yılmaz, “Bu bölgede Kürt meselesinin 1990’lardan bu yana çözümsüz bırakılmasından kaynaklı çok ağır insan hakları ihlalleri yaşandı. Bu ağır insan hakkı ihlallerinin mağduru olan en önemli gruplarından biri de maalesef çocuklar oldu. Savaşın, çatışmanın tarafı olmayan çocuklar patlayıcı artıklarıyla, yaşanan çatışmalarla yaşamlarını yitirdiler ya da engelli hale geldiler. Bu çocuklardan biri de Ceylan Önkol oldu” dedi.
Önkol’un 15 yıl önce bu gün Lice’nin Kanîsipî kırsal mahallesinde karakoldan atılan havan mermisi ile katledildiğini anımsatan Yılmaz, “Uzun süreye rağmen Ceylan’ın failleri henüz tespit edilmedi. Etkili bir yargılama yapılamadı. Geçmişle yüzleşme ve adalet talep ediyoruz ancak siyasi iktidar bu acı olaylarda kaybettiğimiz kişileri unutturmaya yönelik politikalar yürütmektedir. 2017 yılında Licê kayyımı Ceylan Önkol’un isminin verildiği parkın adını çatışma sürecinde yaşamını yitiren başka bir çocuğun ismiyle değiştirdi. Biz çatışma sürecinde yaşamını yitirenlerin hiçbir şekilde birbirinden ayrılmaması gerektiğini, bütün olarak geçmişle yüzleşme sağlanmalıdır” diye konuştu.
Ardından kaybedilen İbrahim Gündem’in kardeşi Feride Mafra söz aldı. Mafra, ağabeyinin 33 yıldır kayıp olduğunu hatırlatarak, “15 yıldır Koşuyolu’nda kemiklerinin bulunması için mücadele ediyoruz. Bir mezarımız olsun istiyoruz. 15 yıldır buraya geliyoruz, kimse demiyor ne istiyor bunlar? Kemiklerimizi çıkarsınlar, mezarımızı ziyaret etmek istiyoruz. Ölene kadar mücadele edeceğiz. Kar da, yağmur da olsa buradan ayrılmayacağız. Kemiklerimizi bulana kadar buradan ayrılmayacağız” ifadelerini kullandı.
Hazro’nun Qenderhal köyünde 25 Eylül 1991 yılında kaybettirilen İbrahim Gündem’in öyküsünü İHD Kayıplar Komisyonu üyesi Berfin Elçi okudu.
İbrahim Gündem’in kayıp hikayesi
Kaybettirilen İbrahim Gündem’in hikayesi şöyle: “İbrahim Gündem, 1952 yılında Diyarbakır’ın Hazro ilçesinde Qenderhel köyünde dünyaya gelir. Evli ve 9 çocuk babasıdır. Ailesi ile birlikte Hazro ilçesine bağlı Qenderhel köyünde çiftçilik ve hayvancılık ile geçimini sağlamaktadır. 25 Eylül 1991 tarihinde köyde ikamet eden baba Ahmet Gündem’in evine, gece saat 01.00 sıralarında Üsteğmen Kenan Şahin ve beraberindeki bir grup asker tarafından baskın düzenlenir. Baskında Ahmet Gündem’in oğlu İbrahim Gündem, askerlerce gözaltına alınır. Sabah bırakılacağının belirtilmesi üzerine, karakola giden Ahmet Gündem, oğlu İbrahim Gündem’i sorar, ancak kendisine ‘gözaltına alınmadı’ yanıtı verilir.
Oğlunu aradı, tehdit edildi
Bunun üzerine Ahmet Gündem, oğlu İbrahim’in bulunması ile ilgili girişimlerini sürdürür. Hazro Cumhuriyet Savcılığı’na gider. Savcılık, Ahmet Gündem’i yeniden karakola yönlendirir. Bunun üzerine Ahmet Gündem, bir kez daha karakola resmi dilekçe ile başvuruda bulunur. Ancak, yazdığı hiçbir dilekçeye yanıt verilmez. Bu kez Diyarbakır Valiliğine gidip oğlunun akıbetini sorar. Valilikçe aranan karakoldan, ‘Biz almadık’ yanıtı verilir. Ardından İl Jandarma Alay Komutanlığı’na giden Ahmet Gündem, burada ‘Devleti suçluyorsun, devlet böyle şeyler yapmaz’ şeklinde azarlamalara ve tehditlere maruz kalır. Ahmet Gündem, oğlunun gözaltında kaybedildiğine dair girişmelerini bir süre daha sürdürür. Ancak bu süre zarfında tehditlere maruz kalır. 15 Şubat 1993 tarihinde asker ve korucular tarafından evi yakılan Ahmet Gündem, 15 kişiden oluşan aile fertleri ile birlikte Amed merkeze göç etmek zorunda kalır. İbrahim Gündem’in annesi Meryem Gündem, yıllarca oğlunun yaşadığına dair bir haberin gelmesini bekler. Ne yazık ki Meryem ana da tıpkı Berfo, Fatma, Elmas, Asiye ve Arife ana gibi çocuklarına kavuşamadan bu hayattan gözü açık bir şekilde göçüp gitti.”
Açıklama yapılan oturma eylemi ardından sona erdi.